Stressfractuur


Stressfractuur, vermoeidheidsbreuk van de voet 

Een stressfractuur is een breuk in het bot door langdurige, overmatige belasting. In principe kan dit overal in het lichaam plaatsvinden, maar de voeten lopen door hun gewichtsdragende functie een groter risico.

 Ontstaanswijze van een stressfractuur van de voet 

Een stressfractuur van de voet ontstaat vaak bij mensen die veelvuldig en langdurig de voeten belasten. Denk hierbij bijvoorbeeld aan lange afstand(hard)lopers, militairen die lange marsen lopen et cetera. Vaak is er sprake van schokbelasting, tijdens fietsen of zwemmen is de kans op een stressfractuur van de voet nihil.

Vooral de middenvoetsbeentjes van de middelste drie tenen lopen het risico om onder de stress te bezwijken. Omdat het middenvoetsbeentje van de grote teen relatief groot en sterk is, is de kans op een stressfractuur hier een stuk minder groot. De kleine teen wordt bij de afwikkeling van de voet een beetje beschermd door de andere tenen. Zij nemen namelijk het grootste deel van de krachten op zich.
 
Er zijn enkele risicofactoren die de kans op een stressfractuur van de voet vergroten. Zo worden het dragen van (hardloop)schoenen met te weinig demping, het hebben van een hoge wreef, te snelle opbouw van intensiteit en frequentie van (hard)lopen en zwakkere botten door bijvoorbeeld osteoporose allemaal in verband gebracht met een hoger risico. 

Symptomen en verschijnselen van een stressfractuur van de voet

Wanneer er een stressfractuur aanwezig is zal dit vooral pijn doen. Deze pijn verergerd door belasting. Omdat een stressfractuur geleidelijk ontstaat lopen mensen vaak met de klachten door tot ze écht niet meer kunnen. De pijn zit dan in het voorste gedeelte van de voet. Aanvankelijk zal de pijn misschien nog wegtrekken door na belasting wat rust te nemen. Maar bij onvoldoende rust is de kans groot dat de klachten steeds erger worden. Er kan rond de breuk ook een zwelling ontstaan en pijnklachten zullen heviger worden. 

Behandeling van een stressfractuur van de voet  

Wanneer iemand met een stressfractuur bij een arts of fysiotherapeut komt dan zal deze de diagnose waarschijnlijk kunnen stellen op basis van een vraaggesprek en een lichamelijk onderzoek van de voet. De ontstaanswijze en de plaats van de klachten zal doen vermoeden dat het om een stressfractuur gaat. Dit vermoeden kan bevestigd worden door middel van een röntgenfoto. Hoewel een verse stressfractuur niet altijd meteen zichtbaar is omdat het breukje vaak erg klein is, is een herstellende stressfractuur vaak wel goed te zien op een röntgenfoto. Dit komt omdat er tijdens de genezing van de breuk nieuw botweefsel wordt gevormd, dit is wel duidelijk zichtbaar. 
Het maken van een botscan is ook nog een mogelijkheid, deze kan de stressfractuur wel in een beginstadium in beeld brengen, maar vaak is dit niet nodig. De behandeling zal hier namelijk niet door verschillen. 

Diagnose van een stressfractuur van de voet  

De behandeling zal beginnen met het nemen van rust. De activiteit die de stressfractuur heeft veroorzaakt zal gestaakt moeten worden totdat de breuk is genezen. Om toch in beweging te blijven kunnen wel vervangende activiteiten gedaan worden als fietsen of zwemmen, mits dit geen klachten oplevert. Om terugkeer van de klachten te voorkomen zullen risicofactoren zoveel mogelijk beperkt moeten worden. Dit betekend dat goede schoenen gedragen moeten worden en de belasting langzaam opgebouwd dient te worden.
 
Meestal is het niet nodig om een stressfractuur in te gipsen. Wanneer dit wel gebeurt wordt deze periode zo kort mogelijk gehouden om te voorkomen dat de voet eigenlijk alleen maar slapper wordt. Hoewel stressfracturen van de grote en kleine teen minder vaak voorkomen, herstellen deze wel minder goed. In totaal zal het genezingsproces van een stressfractuur 3 tot 12 weken in beslag nemen.