Collateraal bandletsel


Gescheurde binnenste of buitenste knieband, letsel van de collaterale ligamenten van de knie

De binnenste en buitenste kniebanden worden ook wel de collaterale ligamenten van de knie genoemd. Zo is er het laterale collaterale ligament, dit is de buitenste band en het mediale collaterale ligament, dit is de binnenste knieband. Vaak worden de kniebanden en de kruisbanden van de knie door elkaar gehaald, maar de kruisbanden liggen binnenin de knie, de collaterale banden niet.

Ontstaanswijze van collateraal bandletsel

Normaal gesproken kan het kniegewricht niet veel in zijwaartse richting bewegen, dit wordt onder andere voorkomen door de collaterale banden van de knie. Soms is er een aangeboren grotere beweeglijkheid aanwezig die geen klachten oplevert. Het kan ook zo zijn dat door een trauma zoals een trap tegen de zijkant van de knie of wanneer de knie een rare beweging maakt tijdens het skiën, de grens van de beweeglijkheid overschreden wordt. De binnenste of buitenste knieband kan dan geblesseerd raken en (gedeeltelijk) scheuren. Bij een inwerkende kracht tegen de buitenkant van de knie zal de binnenste knieband op rek komen en het mogelijk begeven. Bij een klap tegen de binnenkant van de knie is dit juist eerder de buitenste knieband.

Een blessure van de binnenste knieband komt vaker voor dan letsel van de buitenste knieband. Regelmatig gaat een letsel van de binnenste of buitenste knieband gepaard met letsel van bijvoorbeeld de meniscus of voorste kruisband.

Er zijn enkele factoren die het risico op het ontstaan van bandletsel van de knie vergroten. Deze risicofactoren zijn onder andere; artrose, zwakke spieren, vermoeidheid, overgewicht of een afwijkende stand van de knieën (X- of O-benen).

knee-articulatio-genus-tibial-fibular-collateral-ligament-front-skin-names

Symptomen en verschijnselen van collateraal bandletsel 

Door de grote kracht die de band te verduren krijgt zullen naast vezels van de band ook bloedvaatjes scheuren. Dit zorg voor een bloeding waardoor de knie, meestal ter plaatse van het letsel, opzwelt en pijnlijk is. Al snel voelt de knie stijf aan en kan bewegen belemmert worden. Wanneer de knie belast wordt kan dit een gevoel van instabiliteit geven, bij belasting dreigt men door de knie te zakken.
Bij een volledige doorscheuring van de band zijn de klachten uiteraard heftiger dan wanneer de band gedeeltelijk is ingescheurd of slechts is ‘opgerekt’.

Diagnose van letsel van collateraal bandletsel 

Vaak gaat het bij deze klachten om traumatische letsels van de knie. De arts of fysiotherapeut zal door middel van een vraaggesprek en een lichamelijk onderzoek proberen te achterhalen welke structuren schade hebben opgelopen. Soms is het niet goed mogelijk om direct na het ontstaan de knie goed te onderzoek in verband met de zwelling en pijn. Een aantal dagen later kan het onderzoek betrouwbaarder uitgevoerd worden. Dit lichamelijk onderzoek kan, indien nodig, aangevuld worden met röntgenonderzoek om eventuele avulsiefracturen uit te sluiten. In dat geval heeft de trekkracht van de knieband een stukje bot losgetrokken. Wanneer de knieband tijdens de röntgenfoto onder spanning wordt gezet kan men beoordelen of de band gescheurd is. Ook een MRI kan schade aan de band laten zien, dit wordt vaak gedaan als er een vermoeden bestaat dat bijvoorbeeld ook de meniscus of kruisband schade heeft opgelopen.

Behandeling van letsel van collateraal bandletsel 

In de acute fase na het letsel zal de nadruk liggen op het verminderen van pijn en zwelling. Dit kan door de knie rust te geven, dit kan eventueel door het dragen van een brace waarbij de knie niet of nauwelijks kan bewegen. Ook het koelen van de knie en het innemen van pijnstilling kunnen de pijn verzachten. Ook een drukverband kan helpen de zwelling te verminderen.

De ernst en het niveau waarop de patiënt weer terug moet keren zal bepalen of er voor een conservatief of operatief beleid gekozen wordt. In de minder ernstige gevallen zal niet geopereerd worden. Als er sprake is van een volledige scheur of bijkomend letsel van de kruisband of meniscus kan de beslissing genomen worden om deze structuren operatief te herstellen.

In beide gevallen kan de fysiotherapeut een belangrijke rol spelen. Hij zal helpen om de functie van de knie weer zo optimaal mogelijk te krijgen. Zo zal aandacht besteed worden aan de beweeglijkheid, de spierkracht en stabiliteit van de knie door middel van oefeningen. Hierbij is het belangrijk om zijdelingse krachten op de knie in de eerste weken te voorkomen en rustig op te bouwen richting volledige (sport)belasting.